تیرآهن از مهم‌ترین پروفیل‌های ساختمان محسوب می شود. همین امر موجب شده است که خرید تیرآهن امری مهم تلقی شود. این محصول به دو صورت در بازار موجود است. تیرآهن معمولی یکی از انواع این محصول فولادی است که با علامت اختصاری I یا NP نوشته شده می‌شود. تیرآهن بال پهن نیز با علامت H یا IPB نوشته می‌شود. در این محصول ارتفاع و بال آن اندازه‌ای مساوی دارند.
محصول نوع اول معمولی است و ارتفاعی معادل ۸۰ تا ۶۰۰ میلی متر دارد. این نوع تیرآهن بیشتر عرضه شده و همواره مورد استفاده عموم قرار می گیرد. موارد استفاده این تیرآهن در ستون‌ها، خرپاها، نعل درگاه‌ها، بیم‌ها، پوشش سقف‌ها و پل‌های لانه زنبوری است.
اهمیت خرید تیرآهن این است که این محصول از مهم‌ترین پروفیل‌های ساختمانی است. از این پروفیل در اغلب پروژه‌های صنعتی هم استفاده می‌شود. هنگام خرید تیر به این نکته دقت کنید که این پروفیل فولادی به سه صورت تیرآهن (IPE استاندارد اروپا و ایران)، تیرآهن (INP استاندارد چین و روسیه) و همچنین تیرآهن (IPB بال پهن) یافت می‌شود.
تیرآهن IPE و INP ارتفاعی برابر ۸۰–۶۰۰ میلی متر و تیرآهن IPB ارتفاعی برابر با ۱۰۰–۱۰۰۰ میلی متر دارد. تیرآهن معمولی و استاندارد I شکل در ایران موجود است. این نوع از محصول در بازار ایران طبق استانداردهای اروپا تولید شده است. ضخامت بال این نوع از تیرآهن نیز ثابت است.
انواع تیرآهن
تیرآهن IPE
این نوع محصول با نام تیرآهن معمولی شناخته می‌شود. تیرآهن معمولی از نظر شکل ظاهری شبیه I انگلیسی است. روش تولید آن مطابق با استانداردهای اروپا است. بال این نوع ضخامت ثابتی دارد، به عبارتی ضخامت بال‌های ابتدایی و انتهایی آن کاملا مساوی است. ساختمان‌هایی که در ایران ساخته می‌شوند یا مهندسان ایرانی آنها را طراحی می‌کنند، اغلب بر اساس این استاندارد هستند. این مساله باعث این شده که این تیرآهن بین مشتریان محبوبیت ویژه‌ای داشته باشد.
تیرآهنINP
این نوع از محصول نیز مانند تیرآهن IPE به شکل I است. استانداردهای این تیر متعلق به روسیه و چین است. تفاوت این نوع با نوع IPE تنها در ضخامت بال آن ها است.در INP ضخامت بال با دورشدن از جان کاهش می‌یابد.
این دو نوع از تیرآهن که درباره آنها توضیحات کامل ارائه شد، علاوه بر تولیدات داخلی به صورت وارداتی نیز در بازار عرضه می شوند.
تیرآهن بال پهن هاش یا IPB
تیرآهن بال پهن یا هاش، از زیر شاخه‌های تیرآهن است. تیر هاش به صورت سبک، سنگین و فوق سنگین ارائه می‌شود. در صورتی که بال تیر با جان آن برابر باشد به آن تیرآهن بال پهن (هاش) گفته می‌شود. هاش در سایزهای ۱۰۰۰-۱۰۰ تولید می‌شود. کارخانه ذوب آهن اصفهان به دلیل توانمند شدن در ارائه هاش با سایزهای ۱۶۰، ۱۸۰ و ۲۰۰ خط تولیدی جدیدی را راه‌اندازی خواهد کرد.
انواع تیرآهن هاش
- بال پهن سنگین HEB
- بال پهن سبک HEA
- سنگین TPB
تیرآهن بال پهن سنگین (HEB) به نسبت تیرآهن بال پهن سبک (HEA) ضخامت بیشتری دارد. این مساله باعث شده است که وزن تیرآهن بال پهن سبک و سنگین در سایزهای مختلف متفاوت باشد. این محصول در سایزهای ۱۰ تا ۱۰۰۰ تولید می‌شود. برای آگاهی از تفاوت وزن سبک و سنگین، در دو سایز وزن آنها را بررسی می‌کنیم؛ در سایز ۱۰، نوع سبک، وزن ۲۰۰ و در نوع سنگین وزن ۲۴۰ کیلوگرم را دارد، اما در سایز ۹۰، نوع سبک وزن ۳ تن و ۲۰۰ کیلوگرم و در نوع سنگین وزن ۳ تن و ۵۵۰ کیلوگرم را دارد.
تیرآهن لانه زنبوری (CPE)
برای اینکه تیرآهن بتواند لنگر خمشی را به اندازه بیشتری تحمل کند، جان تیرآهن را به شکل ذوزنقه برش می‌دهند. در مرحله بعد آنها را هم جوش می‌زنند. به این نوع تیرآهن لانه زنبوری گفته می‌شود. این نوع از محصول دارای حفره‌‌های تو خالی در سراسر جان خود است. این برش‌ها باعث می‌شود تیرآهن جلوه ای مانند لانه زنبور داشته باشد.
عوامل تاثیر گذار برقیمت روز تیرآهن
بعضی از عوامل کلیدی موثر بر روی قیمت روز تیرآهن عبارتند از:
- عرضه و تقاضا
- روند صنعت
- هزینه مواد
- هزینه حمل و نقل
- فصل تولید
در ادامه به توضیح جزئیات این عوامل می‌پردازیم.
عرضه و تقاضا
مانند بسیاری از دیگر کالاها، عرضه و تقاضا اثرات مستقیمی بر روی قیمت روز تیرآهن خواهد گذاشت. هنگام تقاضای بالاتر و عرضه پایین‌تر، قیمت روز این محصول و به تبع آن قیمت همه محصولات فولادی افزایش خواهد یافت. برعکس مورد ذکر شده، هنگام وجود تقاضای پایین‌تر و عرضه‌ی بالاتر، قیمت روندی کاهشی در پیش خواهد گرفت.
قیمت فولاد علاوه بر اینکه با میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، بلکه پیش‌بینی عرضه و تقاضا نیز روی قیمت این محصول و دنبال آن بر روی قیمت روز تیرآهن اثرگذار خواهد بود. به همین دلیل برای آگاهی از قیمت روز تیر باید همواره نمودارهای آمار روزانه قیمت مقاطع فولادی را زیر نظر گرفت تا قیمت روز این محصول را با ضریب اشتباه کمتری پیش بینی کرد.
تعداد زیادی از کارشناسان قیمت سنگ آهن را از منظر عرضه و تقاضا مورد بررسی قرار داده‌اند، استدلال اغلب آنها این موضوع را تایید می‌کند که تقاضا باعث می‌شود تا قیمت سنگ آهن به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کند. با افزایش قیمت سنگ آهن بدیهی است که قیمت فولاد و تیرآهن تحت تاثیر قرار گیرد و نمودار قیمت آنها رو به بالا حرکت کند.
با اشاره به این که کشور چین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تیرآهن و مقاطع فولادی است، روند بازار این کشور و همچنین رویه تولید این پروفیل فولادی در چین نقش به سزایی در تعیین قیمت روز تیرآهن خواهد داشت. بعد از تحلیل صنعت فولاد چین توسط کارشناسان، روشن شد که گسترش استفاده از فولاد و تیرآهن در این کشور باعث افزایش قیمت سنگ آهن شده است. این افزایش قیمت، قیمت روز این محصول را تحت تاثیر قرار داده و آن را افزایش داده است.
علاوه بر تاثیرات کشور چین بر نمودار قیمت روز تیرآهن و سایر مقاطع فولادی، نباید از اثر کشور استرالیا بر روی این نمودار غافل ماند. استرالیا یکی از تامین‌کنندگان اصلی سنگ آهن برای کشور چین است. کشور استرالیا نیز یک مدل رگرسیون پویا در خط تولید مقاطع فولادی ایجاد کرده است.
در نتیجه بررسی تاثیرات تولید کنندگان و مصرف کنندگان بزرگ تیرآهن و فولاد مشخص شد که قیمت فولاد خام کشور چین تاثیر بسیار قابل توجهی بر روی قیمت سنگ آهن و تولیدات آن مانند تیرآهن خواهد داشت. به دنبال این مسائل می‌توان گفت قیمت فولاد خام چین تاثیر به سزایی در قیمت روز این پروفیل فولادی خواهد داشت. متمرکز شدن بر صنعت فولاد چین، باعث به وجود آمدن شاخص‌هایی در تعیین قیمت سنگ آهن، تولیدات سنگ آهن، صادرات سنگ آهن و در نتیجه تولید تیرآهن و قیمت روز این محصول شد.
روند صنعت
همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم قیمت به سرعت نسبت به تقاضا واکنش نشان می دهد. برای مثال اگر فعالیت صنعت خودروسازی زیاد باشد، میزان تقاضا برای فولاد نیز بالا خواهد بود. تقاضای زیاد فولاد قیمت فولاد را افزایش خواهد داد. پس از افزایش قیمت فولاد، مقاطع فولادی نیز دچار افزایش قیمت خواهد شد و در نتیجه قیمت روز تیرآهن افزایش می‌یابد. عکس این روند نیز برقرار خواهد بود.
هزینه مواد
فلز قراضه و سنگ آهن، دو ماده اصلی تشکیل دهنده فولاد هستند. محدود بودن این دو منبع باعث می‌شود نسبت عرضه به تقاضا کاهش پیدا کند. در نتیجه این محدودیت قیمت مواد اولیه افزایش خواهد یافت. افزایش قیمت مواد اولیه نیز هزینه های تولید و قیمت تولیدات را بالا می برد. به این صورت است که بالا رفتن قیمت مواد اولیه باعث افزایش قیمت روز این محصول خواهد شد. البته این افزایش قیمت تنها به تیرآهن خلاصه نمی‌شود. همه تولیداتی که از این مواد اولیه ساخته می‌شوند نیز افزایش قیمت را تجربه خواهند کرد.
هزینه حمل و نقل
هزینه حمل و نقل یکی از فاکتورهایی است که قیمت بسیاری از کالاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تاثرپذیری قیمت کالاها از هزینه‌های حمل و نقل از آنجا نشات می‌گیرد که هنگام عرضه‌ی محصولات به بازار، هنگام جابه جایی تولیدات به انبار، هنگام جمع آوری مواد اولیه و گاهی هنگام تولید محصول، حمل و نقل نقش و اثر پررنگی دارد.
تولیدکنندگان هنگام قیمت‌گذاری محصولاتشان هزینه‌ای که حمل و نقل به آنها تحمیل کرده است را نیز در نظر خواهند گرفت. به همین دلیل است که حمل و نقل نیز نقش خاص خود را در تعیین قیمت روز تیر خواهد داشت.
برای مدیریت هزینه‌های حمل و نقیل باید روی فاکتورهایی مانند شرایط حمل و نقل، ریسک حمل و نقل و مدیریت زمان در حمل و نقل تمرکز داشت. این فاکتورها می‌توانند بر روی قیمت حل و نقل اثرگذار باشند. اثرگذاری این پارامترها بر روی حمل و نقل در انتها بر روی قیمت روز این محصول اثر خواهد گذاشت.
فصل تولید
اثرگذاری فصلی که تولید در آن صورت می‌گیرد برای همه تولید کنندگان کاملا واضح است. اثر این فاکتور به اندازه‌ای است که حتی الگو و حالت‌ها حمل و نقل را نیز تغییر می‌دهد. هر کدام از فصل‌ها میزان تقاضای متفاوتی دارند و این تغییرات تقاضا موجب نوسانات بازار در فصول مختلف سال خواهد شد.
تاثیرات کلی بر قیمت روز تیرآهن
کارشناسان حرفه‌ای این حوزه اغلب از روش‌های همگام سازی برای مطالعه رابطه میان قیمت‌های واردات استفاده می‌کنند. برای مثال روش‌های آزمون همگام‌سازی برای تحلیل تجربی یکی از عوامل موثر در واردات و قیمت‌گذاری خواهد بود.
روش‌های کمی و کیفی مختلفی برای تحلیل آن دسته از فاکتورها که در موضوع هزینه و قیمت‌ها تاثیر دارند، وجود دارد. بررسی این روش‌ها می‌تواند برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در این زمینه تاثیر بسیار خوبی داشته باشد.
برای جمع‌بندی مطلب می‌توان ادعا کرد که تقاضای این محصول در چین تاثیر مستقیمی بر روی روند قیمت‌گذاری مقاطع فولادی خواهد داشت. طبق نتایج به دست آمده کشور چین در هر دو دوره واردات سنگ آهن و تولید فولاد خام، می‌تواند نقش مهمی در تغییر قیمت روز تیرآهن داشته باشد.
میزان اثر گذاری هر یک از عوامل در زمان‌های مختلف دارای تفاوت‌هایی خواهد بود. کاهش قیمت واردات و میزان تاثیر مثبت تولیدات فولاد خام بر قیمت سنگ آهن، به تدریج قیمت سنگ آهن را افزایش خواهند داد. علاوه بر همه فاکتورهای بررسی شده، قیمت‌های بین‌المللی نیز دارای تاثیراتی بر قیمت روز تیرآهن هستند.
اگر در زمانی که قیمت سنگ آهن با افزایش مواجه می‌شود، کشورهای تولید‌کننده تولیدات خود را به شکل بهینه‌سازی شده انجام دهند و روی میزان مصرف اثر کنترلی داشته باشند، می توان انتظار داشت که به مرور زمان و طی دوره ای کوتاه تعادل و ثبات به بازارهای بین المللی و بازار های داخلی کشور ها بازگردد.
نکته پایانی
مجموعه و فروشگاه اینترنتی آهن مال به عنوان اولین عرضه کننده محصولات آهن و فولاد همچون میلگرد و تیرآهن به صورت اینترنتی در ایران شناخته می‌شود. در این فروشگاه انواع تیرآهن‌های شرح داده شده در این مطلب در ابعاد مختلف و ساخته شود توسط کارخانجات معتبر جهت مشاهده، مقایسه و خرید آنلاین با بهتری قیمت بازار موجود است. شما می‌توانید از طریق این لینک به سالن مخصوص تیرآهن مجموعه و فروشگاه اینترنتی آهن مال وارد بشوید. همچنین در صورت تمایا امکان ثبت سفارش به صورت تلفنی و یا مراجعه حضوری نیز وجود دارد. در صورت بروز هرگونه سوال تیز می‌توانید ضمن تماس با کارشناسان خبره آهن مال نسبت به کسب مشاوره رایگان و تخصصی اقدام نمائید.
