میلگرد خرک چیست؟ معرفی انواع، ویژگی و کاربردهای آن

میلگرد خرک چیست؟

برای ساخت ساختمان لازم است تا اسکلت آن توانایی تحمل نیروهای کششی و فشاری وارده به ساختمان را داشته باشد. از آنجا که بتن مقاومت کششی پایینی دارد، لذا از میلگرد جهت مسلح کردن و افزایش مقاومت کششی استفاده می شود.

برای مسلح سازی بتن نیز یک سری اصول و قوانین وجود داشته و از میلگردها با اشکال مختلفی برای این منظور استفاده می شود. یکی از این میلگردها، میلگرد خرک است.

میلگرد خرک برای افزایش استحکام و پایداری فونداسیون ساختمان استفاده می شود. میلگرد خرک پس از ایجاد مش تحتانی فونداسیون، جهت ایجاد فاصله بین دو مش فوقانی و تحتانی استفاده می شود.

میلگرد خرک به گونه ای طراحی شده است که در بخش بالایی آن مش فوقانی قرار گرفته و در بخش پایینی آن دو پاشنه مخالف روی مش پایینی قرار گیرد.

 

میلگرد خرک چیست؟

 

کاربرد میلگرد خرک

همان طور که در بخش قبل بیان ‌شد، کاربرد اصلی میلگرد خرک در ایجاد فاصله بین مش پایینی و بالایی فونداسیون است. با کمک این میلگرد می توان قبل از بتن ریزی، مش بالایی را محکم و ثابت نگه داشت.

یکی دیگر از کاربردهای میلگرد خرک، استفاده گسترده از آن در مکان هایی است که تعداد زیادی میلگرد تقویتی به کار رفته است؛ در چنین حالتی باید فواصل بین میلگردهای خرک افزایش یابد.

در صورتی که خرک ها روی بتن مگر قرار گیرند، این امکان وجود خواهد داشت که مقداری رطوبت به میلگردهای اصلی برسد و باعث زنگ زدگی آن ها شود. این موضوع باعث می شود تا علاوه بر کاهش استحکام میلگرد، بتن اطراف میلگرد نیز دچار ترک خوردگی شود.

بنابراین به هنگام اجرا باید دقت کرد تا میلگرد خرک بر روی بتن مگر قرار نگیرد.

بنابراین کاربردهای میلگرد خرک را می توان به صورت زیر بیان کرد:

  • از آن برای ایجاد فاصله بین مش بالایی و مش زیرین استفاده می شود
  • ثابت نگه داشتن مش بالایی تا قبل از بتن ریزی
  • از آن جا که در فونداسیون از خاموت استفاده نمی شود، لذا از میلگرد خرک بستن آرماتورهای فوقانی استفاده می شود

مراحل اجرای میلگرد خرک در فونداسیون

مراحل اجرای فونداسیون و به کارگیری میلگرد خرک در آن به صورت گام به گام در ادامه بیان شده است:

  • گام اول: اجرای بتن مگر

بتن مگر باعث ایجاد سطحی نسبتا صاف و مناسب برای اجرای فونداسیون است. این بتن باعث می شود تا فونداسیون با زمین (خاک) به صورت مستقیم در تماس نباشد، تا از ترک خوردگی و کاهش کیفیت آن جلوگیری شود.

ضخامت این بتن در حدود ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر و عیار بتن آن حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ کیلوگرم در متر مکعب است.

  • گام دوم: آرماتور بندی فونداسیون

همانطور که گفته شد، بتن بر خلاف فولاد در برابر نیروهای کششی مقاومت اندکی دارد؛ به همین دلیل برای افزایش مقاومت سازه از میلگرد استفاده می شود.

میلگردهای فونداسیون که معمولا با نام مش نیز شناخته می شوند شامل دو دسته مش تحتانی در پایین فونداسیون، و مش فوقانی در قسمت بالای فونداسیون تقسیم بندی می شوند.

پس از اجرای مش تحتانی لازم است تا از میلگرد خرک برای نگه داشتن مش فوقانی و همچنین ایجاد فاصله معین بین دو مش بالایی و پایینی استفاده شود.

  • گام سوم: قالب بندی فونداسیون

این مرحله اغلب به سه صورت زیر انجام می گیرد:

  • روش اول: قالب بندی با آجر

از این روش معمولا برای فونداسیون های کوچک استفاده می‌ شود. برای جدا کردن بتن از آجر نیز از یک لایه پلاستیک استفاده می شود، تا بتن با آجر در تماس مستقیم نباشد.

  • روش دوم: قالب بندی تخته ای

از این روش برای کلاف های عمودی و فوقانی استفاده می شود. برای جدا کردن بتن از تخته نیز قبل از اجرای کار به تخته ها روغن زده می شود. لازم به ذکر است که روغن نباید روی میلگردها ریخته شود، چرا که در این صورت میزان درگیری بین بتن و میلگرد کاهش می یابد.

  • روش سوم: قالب بندی فلزی

از این روش اغلب برای پروژه های بزرگ و کلاف ‌های زیرین استفاده می شود. در این روش نیز جهت جداسازی قالب از بتن از روغن استفاده می‌شود.

 

قالب بندی فلزی میلگرد خرک

 

  • گام چهارم: بتن ریزی پی

پس از قالب بندی، نوبت به بتن ریزی می رسد. میزان سیمان، ماسه، آب و… باید طبق دستورالعمل ساختمان باشد. هر چند می توان برای افزایش سرعت کار، از بتن های آماده نیز استفاده کرد.

  • گام پنجم: باز کردن قالب ها

در گام آخر لازم است تا پس از سفت شدن بتن، قالب های آن باز شود. زمان سفت شدن بتن و باز کردن قالب ها با توجه به ابعاد و اندازه فونداسیون متفاوت است.

نکات اجرایی میلگرد خرک در فونداسیون

اندازه گیری عرض و ارتفاع میلگرد خرک از جمله مواردی است که باید با توجه به نوع فونداسیون محاسبه شود. برای مثال اگر از فونداسیون نواری استفاده شود، ابتدا عرض آن را اندازه گیری می کنند.

اگر کاوری که در کنار بتن قرار دارد ۵ سانتی متر باشد، عرض خرک ها از تفاضل عرض فوندانسیون و دو برابر ضخامت کاور بتن بدست می آید. ارتفاع میلگرد خرک نیز باید به نحوی محاسبه گردد که میزان کاور کردن بتن برای آرماتورهای فوقانی کافی باشد.

ارتفاع میلگرد خرک نیز از تفاضل ضخامت فوندانسیون و ضخامت کاور بتن بالایی و پایینی و قطر آرماتورهای طولی و عرضی بدست می آید.

 

نکات اجرایی میلگرد خرک

 

موارد زیر نیز از جمله نکات و ویژگی هایی هستند که لازم است تا به هنگام خرک گذاری فونداسیون مورد توجه قرار گیرد:

  • در موقعیت هایی که میلگردهای تقویت کننده بیشترند، از میلگرد خرک بیشتری استفاده شود.
  • طول میلگرد خرک بستگی به عمق پی دارد و هر چه عمق آن بیشتر باشد، طول میلگرد بیشتر خواهد بود.
  • حداقل قطر میلگرد خرک ۱۴ میلی متر است.
  • این میلگرد معمولا یک یا دو سایز کوچک تر از آرماتور فوقانی است.
  • حداکثر فاصله خرک در فونداسیون ۱۵۰ سانتیمتر است.
  • اندازه و فاصله خرک ها بر اساس ابعاد فونداسیون تعیین می ‌شود.
  • عرض خرک باید به گونه ای باشد که تمام آرماتورهای فوقانی به راحتی روی آن قرار گیرند.
  • ابعاد پاشنه خرک باید حداقل ۵۰ سانتیمتر باشد.
  • اندازه خرک ها باید به ‌گونه ای باشد که در هنگام بتن ریزی جابجا نشوند.

جمع بندی

میلگرد خرک نوعی میلگرد بوده که در فونداسیون سازه ها مانند ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این میلگرد به نحوی ساخته می شود که باعث ایجاد فاصله ای مشخص بین آرماتورهای فوقانی و تحتانی فونداسیون می شود.

این فاصله توسط طراح و طبق دستورالعمل های مربوط به پی تعیین می شود. وظیفه دیگر میلگرد خرک ثابت نگه داشتن آرماتورهای فوقانی قبل از بتن ریزی است.

میلگرد خرک معمولا یک الی دو سایز از آرماتور فوقانی فونداسیون کوچکتر بوده و دارای حداقل سایز ۱۴ است. ابعاد و اندازه خرک نیز باید به گونه ای باشد که تمامی آرماتورهای فوقانی را پوشش دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت قیمت روز انواع محصولات فولادی می توانید با کارشناسان مجموعه آهن مال توسط شماره تلفن ۷۹۶۷۳-۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

۵/۵ - (۱ امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *