آشنایی با لوله بدون درز

لوله بدون درز چیست؟ چطور تولید می‌شود و چه کاربردهایی دارد؟ در این بلاگ از دانشنامه آهن مال به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.

در بسیاری آثار کشف شدهِ باستانی لوله های سفالی دیده شده اند که نشان از بکارگیری این ابزار از گذشته تاکنون است. اما با کشف نفت، گسترش صنایع و پیشرفت های صورت گرفته، نیاز به انتقال مواد سیال از نقطه ای به نقطه ای دیگر با فناوری های پیشرفته سرعت گرفت. بر این اساس، صنعت­گران شروع به تولید لوله های کردند که بتواند چنین وظیفه ای را به درستی انجام دهد. در ضمن، از آنجائیکه انتقال برخی موادِ سیالِ پُر فشار برای مسافت های طولانی به نیاز روز تبدیل شده، تولید لوله از فولاد، استیل، مس و حتی مواد پلیمری به شیوه های مختلف متداول گردیده است.

از لوله در صنایع مختلف برای انتقال مواد گوناگونی استفاده می شود (در صنعت آب و فاضلاب، تاسیسات، ساختمان، نفت، گاز، پتروشیمی و …).

 انواع لوله

انواع لوله برای مصارف مختلف در بازار موجود می باشد. از منظر نوع تولید، لوله ها به دو نوع لوله با درز و لوله بدون درز تقسیم می شوند:

1. لوله با درز (یا درز جوش Welded):

   این لوله را با ورق فولادی با استفاده از فرآیند رول فرمینگ (شکل دادن به ورق های فولادی با بکارگیری قالب ها و غلتک ها در دستگاه رول فرمینگ) می سازند. این نوع لوله از منظر ساخت به دو زیر مجموعه تقسیم می گردد:

• لوله درز مستقیم:

  در تولید این گونه از لوله، دو سر ورق فولادی را با خمکاری به هم رسانده و جوش می دهند. از آنجائیکه درزِ جوش ها به شکل یک خط صاف و مستقیم تشکیل می­شود به آن لوله درز مستقیم می گویند.

• لوله اسپیرال:

  در ساخت این لوله، ورق یا تسمه فولادیِ تولید شده را به شکل مارپیچ یا حلزونی در می آورند که به لوله اسپیرال (چرخشی) معروف است. این نوع لوله می تواند بصورت معمولی یا گالوانیزه (برای جلوگیری از زنگ زدگی، سطح کار با فلز «روی» پوشانده می شود) تولید گردد. لوله های ابعاد بزرگ را از این طریق ساخته و به بازار عرضه می­نمایند.

لوله درز دار از نظر نوع محصول موجود در بازار گونه های متفاوتی (از جمله لوله درز مستقیم، لوله گالوانیزه، لوله مبلی، لوله نفت و گاز API، لوله اسپیرال، لوله جداره چاه، لوله داربستی و…) دارد. از آنجائیکه این لوله­‌ها کاربردهای متفاوتی دارند، هنگام خرید می بایست به استاندارهای مختلف آنها بر اساس نوع مقطع، نوع آلیاژ، وزن، ضخامت، طول، نوع کاربرد (صنعت استفاده کننده) و غیره توجه کرد. در جدول زیر برخی از استانداردها را صرفا جهت آشنایی نام می بریم:

2. لوله بدون درز (یا مانیسمانseamless ):

   لوله بدون درز اغلب از شمش فولادی تولید می­گردد (یعنی شمش را مستقیما گرم و با یک سمبه درون آن را سوراخ می کنند). بدلیل اینکه لوله حاصله نیاز به جوش ندارد (Seamless) به آن لوله بدون درز می گویند. این شیوه ساخت لوله توسط منهدسیِ آلمانی به نام «مانیسمان» ابداع شد، به همین علت به لوله مانیمسان هم معروف است.

تولید لوله بدون درز

در تولید این محصول از سه نوع فرآینده استفاده می شود:

1. سنبه کاری چرخشی (متداول ترین شیوه)
2. ریخته گری به کمک نیروی گریز از مرکز
3. ریخته گریِ پاششی

در ادامه هر کدام از این فرآیند ها به اختصار توضیح داده می شود:

نحوه تولید لوله بدون درز توسط فرآیند سمبه کاری چرخشی:

• برش: ابتداء شمش فولادی را بر اساس ابعاد سفارش برش می زنند.
• گرم کردن: بعد شمش را درون کوره تا مرحله سرخ شدن، گرم می کنند.
• لخ پرس زدن: شمش توسط لخ پرس سوراخ می شود.
• النگاتور کاری: شمش را کاملا گرد می کنند.
• سمبه کاری: سمبه­یِ معمولا ۱۲ متری به درون شمش شلیک می شود و لوله شکل اولیه به خود می گیرد.
• تاب گیری: در صورت نیاز، تاب لوله را می گیردند تا کاملا صاف باشد.
• جداسازی سمبه: سمبه از درون لوله خارج می شود.
• کُروی سازی: سر و ته لوله که حالت تیز و برنده دارد، کروی می گردد.
• کِشش: لوله را تا حدود ۲۴ متر تحت کشش قرار می دهند.
• خنک سازی: لوله را در این مرحله سرد می کنند.
• برش در اندازه دلخواه: لوله را به ابعاد مورد نیاز مشتری برش می زنند (معمولا ۶ متر).
• آزمایش: لوله توسط تجهیزات رایانه ای بررسی شده و ضایعات جداسازی می شوند.
• پولیش: جهت جلوگیری از زنگ زدگی لوله، آن را با روغن پولیش پوشش می دهند.
• کونیک کردن: پلیسه های سر و ته لوله گرفته می شود تا عمل جوشکاری بهتر انجام شود.
• بسته بندی: لوله ها به انبار ارسال و بسته بندی می شوند.

تنظیم ضخامت لوله:

برای تنظیم ضخامت لوله نیز یا صرفا از ماندرال داخلی (وسیله ای که جهت تنظیم ضخامت، درون لوله قرار می گیرد) استفاده می­گردد، یا از فرآیند نورد کردن (فرآیندی که در آن نوعی غلتک به نام پیلگر از بیرون و ماندرال از داخل، همزمان قطر لوله را تنظیم می نمایند) بهره گرفته می شود.

نحوه تولید لوله بدون درز توسط فرآیند ریخته گری به کمک نیروی گریز از مرکز:

در این روش فولاد مذاب (یا سایر فلزات) داخل قالب  استوانه ای ریخته می شود و بعد قالب با سرعت زیاد به چرخش در می آید. با این نوع ریخته گری می توان لوله های کوتاه و ضخیم تولید کرد.

نحوه تولید لوله بدون درز توسط فرآیند ریخته گری پاششی:

در این شیوه غیر متداول، از پاشش فلز مذاب و اسپری گاز نیتروژون درون قالب، لوله بدون درز تولید می­‌شود.

مشخصات لوله بدون درز

همانطور که اشاره شده، یکی از مشخصات این لوله، استحکام و دوام بالای آن است. از آنجائیکه لوله تولیدی درز یا خط جوشی ندارد، تحمل فشار و بار زیادی را دارد. این لوله ها معمولا با قطر یا ضخامت کم عرضه می شوند، چرا که ساخت لوله بدون درز با ضخامت زیاد، سخت و هزینه بر است. البته در خصوص هزینه اشاره به این نکته لازم است که می توان این نوع لوله را از مقاطع چهار گوش هم تولید کرد، اما هزینه تولید بالاتر خواهد رفت.

کاربرد لوله بدون درز

به علت استحکام مناسب، کاربرد این لوله در صنایعی که به مقاومت بالا نیاز دارد، متداول است. از جمله کارکردهای لوله بدون درز می توان به استفاده در خطوط و لوازم هیدرولیک (مانند آسانسورها)، جک های صنعتی (مانند سیستم درِ اتوماتیک ساختمان)، خطوط فشار قوی، برخی خطوط صنایع غذایی و دارویی، خطوط انتقال نفت، گاز، پتروشیمی و… اشاره کرد (ضمنا لوله گوشتدار یعنی لوله هایی که قطر، ضخامت و مقاومت بالای دارند نیز از انواع لوله بدون درز محسوب می شوند).

رده بندی لوله بدون درز

در رده بندی لوله بدون درز از استاندارد، واژه یا عدد اسکجول (Schedule) استفاده می گردد. این عدد بر اساس قطر داخلی و خارجی لوله و با محاسبه فرمولی خاص و پیچیده (معادل نسبت تقسیم هزار برابر فشار طراحی لوله بر تنش تسلیم آلیاژی) تعیین می شود. با توجه به این مسئله، اسکجول­هایِ اصلیِ لوله بدون درز شامل رده های ده، بیست، سی، چهل، شصت، هشتاد، صد و بیست و صد و شصت است.

خرید لوله بدون درز

برای خرید لوله بدون درز به استعلام قیمتِ روز نیاز است (چراکه با توجه به شرایط، قیمت روزانه تغییر می کند). مراکز معتبری مانند بازرگانی و فروشگاه اینترنتی آهن مال مرجع مناسبی برای اخذ مشاوره، استعلام و خرید لوله محسوب می شوند. کافیست به جهت اخذ مشاوره در ارتباط با این محصول با کارشناسان ما تماس حاصل نمائید.

قیمت لوله بدون درز

قیمت لوله بدون درز تابع عوامل متعددی است:

1. روش تولید لوله بدون درز
2. ضخامت یا قطر لوله
3. نوع ماده اولیه بکار گرفته شده
4. قیمت جهانی ماده اولیه
5. سیاست های کلان تجاری کشور
6. ثبات قوانین بازرگانی
7. تناژ لوله درخواستی
8. هزینه های تولید: دستمزد و بیمه کارگر، هزینه انرژی مصرفی بخصوص قیمت نفت، هزینه حمل و نقل، مالیات و … بر تولید بار می شوند.
9. قیمت دلار و نرخ تسعیر
10. فصل خرید: در برخی فصل های سال تقاضا بیشتر است

مواد اولیه لوله های بدون درز

بسیاری از فلزات می توانند به عنوان مواد اولیه لوله های بدون درز مورد استفاده قرار بگیرند:

• فولاد ضد زنگ (برای کاربرد در صنایع شیمیایی و پزشکی-دارویی)
• مس (برای ساخت مبدل حرارتی)
• سرب (برای انتقال مواد شیمیایی اسیدی، خوردنده و سایر مواد مشابه)
• چدن (برای صنعت آب و فاضلاب و انتقال آنها)
• شیشه ای (برای تولید فیبر نوری و برخی تجهیزات آزمایشگاهی)

به موازات پیشرفت های صورت گرفته در صنایع، نیاز به استفاده از لوله های که توان انتقال انواع سیالات از جمله اسیدی، خورند، پر فشار و … را داشته باشند، افزایش یافت. برای رفع این نیاز لوله بدون درز تولید و به بازار عرضه شد. لوله های مذکور با توجه به استحکام و قدرتی که دارند در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی، گاز، نفت، پتروشیمی، شیمیایی و غیره پر کاربرد هستند. باید توجه داشت که با توجه به تاثیر عوامل فراوان بر قیمت این محصول، برای خرید لوله بدون درز باید قیمت روز آن را استعلام کرد. متخصصین آهن مال منبع معتبر و کارآزموده ای برای ارائه خدمات در زمینه خرید این نوع لوله هستند. در صورت نیاز به اخذ مشاوره رایگان و تخصصی از مشاوران خبره بازرگانی و فروشگاه اینترنتی آهن مال می‌توانید با شماره تلفن ویژه ۷۹۶۷۳ تماس حاصل نمائید. همچنین شما می‌توانید از طریق این لینک به سالن مخصوص لوله بدون درز وب سایت آهن مال وارد شده و انواع مختلف این محصول را از لحاظ سایز و قطر، کارخانه تولید کننده و قیمت بررسی کرده و به سه روش ثبت سفارش تلفنی، ثبت سفارش به صورت تلفنی و یا از طریق وب سایت اقدام نمائید.