ورق سیاه فولادی یکی از محصولات پرکاربرد در ساختمان سازی، کشاورزی، صنعت خودرو، پتروشیمی، نظامی و سایر صنایع است که هم به صورت رول و هم به صورت ورق در دسترس کاربران قرار می‌گیرد. در این بین آن چیزی که ورق‌های سیاه را از ورق گالوانیزه و روغنی متمایز کرده، نوع نورد آن است. از فولاد خام با توجه به نوع پردازش، محصولات متفاوتی تولید می‌شود.
همچنین برای خرید ورق سیاه باید به کارخانه‌ای که آن را تولید می‌کند، روش تولید و عوامل دیگری توجه کرد چرا که علاوه بر مشخصات محصول، عوامل ذکر شده نیز بر قیمت ورق سیاه فولادی تاثیر گذار می‌باشد.
در ادامه توضیح خواهیم داد که ورق سیاه چیست؟ چه استانداردهایی دارد؟ چگونه تولید می‌شود؟ کاربرد آن در چه صنایعی است؟ معروف‌ترین کارخانه‌هایی که این محصول به بازار عرضه می‌کنند کدامند و محصولات آن‌ها چه تفاوت‌هایی دارند؟ در نهایت عوامل تاثیرگذار بر قیمت این ورق را بررسی خواهیم کرد.
ورق سیاه چیست؟
محصولات فولاد در انواع، مشخصات و اشکال متنوعی تولید می‌شود. یکی از انواع ورقه‌های فولادی بر اساس روش تولید، ورق سیاه است که در بازار به نام ST شناخته می‌شود. البته عددی هم مانند ST37 یا ST35 وجود دارد که نشان دهنده میزان سختی ورق برحسب کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. میزان کربن استفاده شده در محصول، سختی این ورق‌ها را مشخص می‌کند. هر چه کربن بیشتر باشد، ورق سخت‌تر بوده و در صنایع سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تنها بهینه سازی خاصیت فولاد برای اینکه در صنعت کاربردی باشد، باعث تغییرات شیمیایی این فلز نمی‌شود. بلکه با استفاده از فرآوری فولاد، تاثیر قابل توجهی بر محصولات فولادی به وجود می‌آید. تمایز کلیدی که در بین محصولات فولادی وجود دارد این است که برای تولید محصول، فولاد نورد گرم دیده یا از نورد سرد استفاده شده است.
دلیل نامگذاری این ورق این است که از نظر ظاهری، سطح رول‌ها و ورق‌ها صاف و صیقلی نبوده و به دلیل مات بودن به آن‌ها ورق سیاه گفته می‌شود. در ساخت این نوع ورق‌های فولادی از روش نورد گرم استفاده می‌شود. برای شکل دادن به فولاد و رسیدن به ضخامت مورد نظر از غلتک استفاده می‌شود. این نوع تولید باعث شده که فولاد کاربردهای متنوعی داشته باشد و از آن در زیرساخت‌ها، وسایل نقلیه، توربین‌های بادی، سدسازی، لوله‌ها، تانکرها، کشتی‌ها، پروفیل‌ها و بسیاری از کاربردهای دیگر استفاده شود.
در تولید ورق سیاه از چه تکنولوژی استفاده می شود؟
ورق سیاه فولادی با استفاده از فرایند نورد گرم تولید می‌شود. تفاوت اصلی بین نورد گرم و نورد سرد، این است که در تولید محصول، پردازش انجام شده با استفاده از حرارت یا بدون استفاده از آن تولید شده باشد. در نورد سرد، فرایندهای انجام شده، نزدیک به دمای معمولی صورت می‌پذیرد.
این محصول با استفاده از نورد گرم و در دمای بسیار بالا رول می‌شود. فولاد خام در دمای بالا، راحت‌تر شکل گرفته و محصولی تولید می شود که کار با آن انعطاف پذیرتر است و در صنعت به آن Hot Rolled Sheet می‌گویند. فولاد در دمای بالا، که بیشتر از دمای تبلور مجدد فولاد است قرار می‌گیرد. برای پردازش فولاد نورد گرم، تولیدکنندگان با استفاده از وسیله‌ای به نام بیلت که آن را گرم می‌کنند، استفاده شده و جهت پیش‌پردازش ورقه‌های فولادی به قسمت مربوطه ارسال می‌شود و سپس به صورت یک رول بزرگ پهن می‌گردد. دما همچنان بالا نگه داشته می‌شود، فولاد داغ با سرعت زیاد در زیر غلطک‌ها فشار داده شده و به درون سیم پیچ‌ها روانه می‌شود. در این مرحله افزایش دما متوقف شده تا مواد به صورت طبیعی سرد شوند. با توجه به نوع محصول مورد نظر، به صورت رول نگه داشته یا اینکه به صورت شیت یا صفحات، برش زده شده و به ورق سیاه تبدیل می‌شوند. محصول آماده شده در ضخامت‌ها و ابعاد مختلف، بسته بندی شده و جهت ارسال آماده می‌شوند.
فولاد هنگام سرد شدن منقبض می‌شود. در تولید ورق سیاه، پس از پردازش، محصول خنک می‌شود، پس بر شکل نهایی آن کنترل کمتری وجود دارد. برای همین از این نوع ورق در کارهایی استفاده می‌شود که نیاز به دقت فراوانی ندارد.
فولاد نورد گرم نسبت به نورد سرد، پردازش بسیار کمتری نیاز دارد بخاطر همین قیمت ورق سیاه فولادی نسبت به گالوانیزه، ارزان‌تر محاسبه می‌شود. از آنجا که به صورت معمولی و در دمای عادی، فولادهای گرم، خنک می‌شوند، این کار به راحتی انجام شده و هزینه‌های اجرایی آن کاسته می‌شود.
البته کارخانه‌هایی هم وجود دارد که ورق سیاه را از ابتدا تولید نمی‌کنند بلکه اسلب یا شمش‌های آماده شده را برش می‌زنند و با ضخامت استاندارد و یا مورد نیاز مشتری، آن‌ها را تهیه می‌کنند.
ورق سیاه چه کاربردی دارد؟
ورق سیاه کاربرد متفاوتی دارد. با توجه به اینکه در ساخت این محصول از چه استانداردی استفاده شده و همچنین ضخامت آن چقدر است، کاربرد متفاوتی دارد. برخی از ورقه‌های سیاه فولادی، نرم‌تر و به نام DD11 ،DD12،DD13 ،STW22 ،STW24 هستند و برای ماشین آلات سنگین کاربرد دارد. نوع سخت این ورق، با استانداردSPHT1، SPHT2، SPHT3 ،SPHT4 هستند که برای تولید لوله‌های فشار قوی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در کارهای ساختمانی و صنعتی و نظامی نیز از ورق سیاه فولادی استفاده می‌شود. کاربردهای مختلف این محصول نورد گرم و صنایعی که برای خرید این ورقه‌های سیاه اقدام می‌کنند در ادامه آمده است:
- استفاده از ورق سیاه معمولی در ساختمان سازی: مانند تولید بدنه آبگرمکن، تیرآهن؛ تانک و …
- استفاده در صنعت خودروسازی: روکش بدنه خودرو
- صنایع پتروشیمی: سیلندرهای گاز، لوله‌های نفتی و …
- سازه‌های بزرگ صنعتی: سد سازی
- صنعت کشتی سازی
- صنعت کشاورزی: ماشین آلات و تجهیزات سیلو
- صنایع دفاعی: ساخت تانک و …
صنایع ذکر شده بخش‌های مهمی هستند که از ورق سیاه به صورت رول یا شیت جهت تولید تجهیزات استفاده می‌کنند.
انواع ورق سیاه چه هستند؟
ورق سیاه فولادی را می‌توان از جنبه‌های مختلفی دسته بندی کرد. از نظر کاربرد می‌توان به استفاده معمولی و صنعتی اشاره کرد. از نوع معمولی این محصول در کارهای ساختمانی استفاده می‌شود که به آن معمولا ST37 گفته و جنس آن نرم‌تر است چرا که در تولید آن از کربن کمتری استفاده شده است. همچنین نوع ST35 این ورق فولادی که در صنعت کاربرد فراوان دارد از میزان کربن بیشتری نسبت به ST37 تشکیل شده است و به ورق سیاه سخت یا صنعتی معروف است.
این محصول از نظر ظاهری یا به صورت فابریک و یا رول وارد بازار می‌شود. اگر رول ورق برش داده شود، به صورت شیت یا ورق مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیت‌ها هم ابعاد استاندارد دارند و هم می‌توان به صورت سفارشی از کارخانه تهیه نمود. بیشترین ضخامت مورد استفاده ورق سیاه فولادی به صورت زیر است:
- ابعاد ۲۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر
- ابعاد ۲۵۰۰*۱۲۵۰ میلی متر
- ابعاد ۶۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر
- ابعاد ۶۰۰۰*۱۵۰۰ میلی متر
- ابعاد ۶۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر
- ابعاد ۱۲۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر
مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق سیاه چه شرکت‌هایی هستند؟
فولاد مبارکه سپاهان اصفهان و فولاد اکسین اهواز دو کارخانه مهم تولید ورق سیاه فولادی در ایران هستند اما این دو تفاوتی هم از نظر عملکرد دارند که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم. واردات ورق سیاه فولادی هم از کشورهای چین، روسیه، کره و اوکراین صورت گرفته و در صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین کارخانه‌های فولاد گیلان و کارخانه کاویان نیز دو کارخانه دیگر ارائه دهنده این محصول هستند. درست است که همه موارد گفته شده، منجر به ارائه این ورق فولادی در صنایع می‌شوند اما کارخانه سازنده این نوع محصول، در ضخامت و همچنین قیمت ورق تاثیر دارد. مثلا فولاد مبارکه اصفهان تنها کارخانه تولیدکننده از صفر تا صد ورق سیاه فولادی است. تولید اسلب، نورد، تبدیل رول‌ها به ورق‌های با طول و ضخامت متفاوت، توسط این مجموعه انجام می‌شود. یا کارخانه فولاد هرمزگان، تنها اسلب تولید می‌کند و کارخانه کاویان و اکسین اهواز، اسلب‌های ورودی را نورد کرده و در عرض و ضخامت متفاوت به ورق تبدیل می‌کنند. دو مجموعه کاویان و اکسین اهواز از نظر ضخامت ورق‌هایی که برش می‌زنند با هم متفاوت هستند.
چه عواملی قیمت ورق سیاه را مشخص می کند؟
قیمت ورق سیاه عامل مهمی در خرید ورق است. نوع کاربرد و ضخامت این محصول، بر قیمت آن تاثیرگذار است. از طرفی طول، عرض و ضخامت، سه عامل موثر در تعیین وزن این ورق نورد گرم هستند که می‌توان از جداول وزنی محصول مورد نظر جهت تعیین قیمت آن استفاده نمود. وزن این محصول از طریق فرمول زیر محاسبه شده و برای تعیین قیمت از آن استفاده می‌شود.
وزن ورق = طول ورق(میلی متر) * عرض ورق (میلی متر) *ضخامت (میلی متر)* چگالی ورق
در فرمول ارائه شده، چگالی ورق معمولا ۸ در نظر گرفته می‌شود. پس از تعیین نوع ورق سیاه و وزن آن عواملی همچون نرخ ارز، میزان تقاضا، تورم، مصرف انرژی، برند و اعتبار کارخانه تولیدی، قیمت سوخت، نوسانات بورس، روش تولید و نوع کاربرد بر قیمت این محصول تاثیرگذار هستند.
در این مقاله با ورق سیاه فولادی آشنا شدیم، انواع آن، روش تولید و نوع مصرف را توضیح داده و نکات تاثیرگذار بر قیمت را برشمردیم. با توجه به مطالب ارائه شده، می‌توان گفت برای خرید ورق سیاه، به عوامل زیادی باید توجه شود. اما با توجه به نوع تهیه این نوع ورق، قیمت ارزان‌تری نسبت به سایر ورق‌های گالوانیزه، آجدار و … دارد.
تهیه ورق سیاه
بازرگانی و فروشگاه اینترنتی آهن مال امکان به عنوان مرکزی معتبر برای تهیه انواع مختلف محصولات آهن و فولاد در دسته‌بندی‌های مختلف به صورت عمده و خرده و با بهترین قیمت ممکن بازار است. شما می‌توانید از طریق وب‌سایت این مجموعه انواع مختلف ورق سیاه از نظر کارخانه تولیدکننده و ابعاد را مشاهده، با همدیگر مقایسه و به سه صورت خرید آنلاین، ثبت سفارش تلفنی و مراجعه حضوری تهیه فرمائید. برای مشاهده انواع ورق سیاه موجود در فروشگاه اینترنتی آهن مال لطفا از طریق این لینک به سالن مخصوص این محصول مراجعه بفرمائید. همچنین مشاوران خبره بازرگانی و فروشگاه اینترنتی آهن مال آماده ارائه راهنمایی و مشاوره تخصصی و رایگان به شما همراهان عزیز این مجموعه هستند. با اهن مال تماس بگیرید.
