روش تولید میلگرد اهمیت بالایی دارد زیرا میلگرد جزو مهم ترین مصالح ساختمانی به حساب می آید. این مقطع برای بالا بردن استحکام بتن کاربرد دارند زیرا بتن به خاطر سخت بودن، قابلیت کشسانی بسیار پایینی دارد و اگر فشار ناگهانی و زیادی به آن وارد گردد، شکنندگی خود را بروز خواهد داد. چون میلگرد خاصیت کششی دارد، این شکنندگی را جبران می کند و باعث می شود مقاومت سازه در برابر ضربات بالا برود.
روش ساخت میلگردها با هم تفاوت دارد و همین سبب شده تا شاهد انواع مختلفی از آنها باشیم که مهندسان بر اساس نوع سازه و میزان باری که متحمل می شود، مناسب ترین آنها را انتخاب و استفاده می کنند.
خوب است بدانید نکته مشترک بین همه میلگردها ماده اصلی سازنده شان است که عموما فولاد کربنی می باشد. در این مقاله شما را با انواع روش ساخت میلگرد آشنا خواهیم کرد.
مرحله مشترک تولید میلگرد
مرحله اول تولید میلگرد، برای همه روش ها مشابه است به طوری که مواد اولیه (فولاد کربنی و …) را کاملا ذوب می کنند و بعد آن را به شمش تبدیل می کنند. برای انجام این تبدیل از ۲ شیوه متفاوت استفاده می کنند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
روش اول با عنوان روش ریخته گری شناخته می شود و در آن از قالب های آماده استفاده نمی کنند و مواد مذاب را داخل یک محفظه می ریزند که شامل چند خروجی می شود. زیر هر یک از خروجی هایی که باز هستند یک محفظه با سایزی برابر با شمش موردنظر قرار می دهند.
وقتی مواد مذاب وارد محفظه های مذکور می شوند، با گذشت زمان، نزدیک به دمای انجماد می گردند و در ادامه با قالبی مناسب از آنها خارج و میان غلتک هایی قرار می گیرند تا یک سطح صاف را ایجاد کنند.
پس می توان گفت که در روش ریخته گری شاهد یک خط تولید پیوسته هستیم و هر شمش به تنهایی تولید نمی شود. این شمش ها بر اساس نوع میلگردی که قرار است تولید بشود، در طول های مشخصی برش داده می شوند و وارد دیگر مراحل ساخت میلگرد می گردند.
خوب است بدانید که از این روش بیشتر در کارخانه‌های بزرگ که تولید بالایی دارند، استفاده می شوند.
روش دیگر استفاده از قالب های آماده است که بیشتر برای ساخت شمش در کارخانه های کوچک کاربرد دارد چون فولاد مذاب را داخل قالب های مذکور می ریزند تا شمش موردنظر شکل بگیرد. بعد از سرد شدن مواد، آن را از قالب در می آورند. سپس شمش های ساخته شده را می کشند تا از طول شان افزایش یابد و استوانه ای شکل شوند و دیگر مراحل را ادامه می دهند.
یکی از مهم ترین مواردی که روی ویژگی ها و حتی قیمت انواع میلگرد تاثیر می گذارد روشی است که با آن تولید می گردند پس دانستن این روش ها اهمیت دارد. ما نیز در ادامه این مقاله قصد داریم تا مراحل بعدی تولید میلگرد را برای شما شرح دهیم.
روش ساخت میلگرد
همان طور که پیش تر گفتیم، روش های مختلفی برای ساخت میلگردها وجود دارد که در برخی از آنها امکان دارد میلگرد استحکام بالایی داشته باشد و گاهی میلگرد انعطاف پذیرتر باشد پس اطلاع از این موضوع که میلگرد با چه شیوه ای تولید شده، برای انتخاب بهترین مورد بین آنها اهمیت دارد. به صورت کلی میلگردها با ۴ شیوه گوناگون ساخته می شوند که فرآیند اولیه همه آنها را در بخش قبلی توضیح دادی و فرق این روش ها در مراحل پایانی آنها پیداست. روش های مذکور شامل موارد زیر می گردند:
-
روش نورد سرد
نورد سرد یا سردکاری یک روش قدیمی برای ساخت میلگرد به حساب می آید. میلگردهای ساخته شده با روش نورد سرد فولاد سخت تری دارند و منطقه تسلیم ندارند. درست است که این روش سبب افزایش مقاومت میلگرد می شود اما باعث کاهش شکل پذیری آن می گردد بنابراین برای استفاده در بخش های مقاوم در برابر زلزله سازه ها مناسب نیستند.
روش نورد سرد فرق هایی با روش نورد گرم که در ادامه آن را هم بررسی خواهیم کرد، دارد. به طور مثال در این فرایند، عملیات کاهش ضخامت و افزایش طول (نورد) در دمای پایین صورت می پذیرد و مرحله های نورد و همچنین تعداد غلتک ها در این روش به دلیل این که تغییرات روی فولاد سرد باید انجام شود، بیشتر است.
از آن جایی که در روش نورد سرد تلاش می شود تا با گذراندن مراحل بیشتر و اعمال فشار بالاتر میلگردها را تولید کنند، مقاطع تولیدی استحکام زیادی دارند و شکل ظاهری صیقلی تری در قیاس با میلگردهای تولید شده از روش نورد گرم دارند. حال شاید این سوال برای شما پیش بیاید که روش نورد گرم به چه صورت است؟
-
روش نورد گرم
در این روش شمش ها را تا دمای ۱۰۰۰ الی ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد حرارت می دهند و در نورد قرار می دهند. در اکثر کارخانه ها نورد گرم در سه مرحله صورت می پذیرد:
- شمش ها تحت فشار غلتک ها تا زمانی که به اندازه و طول مورد نیاز برسند، دچار افزایش طول و کاهش قطر می شوند.
- در ادامه با توجه به اندازه میلگرد مورد نظر، فولاد را وارد خروجی متناسب می کنند.
- در مرحله نهایی آج گذاری انجام می شود (در صورت آجدار بودن میلگرد) و میلگرد را در اندازه های استاندارد برش می دهند.
در واقع تهیه میلگرد با روش نورد گرم بسیار به روش نورد سرد شباهت دارد و تنها تفاوت آنها در دما و مقدار کاری است که باید انجام شود.
-
روش میکروآلیاژی
روش میکروآلیاژی هم در تمام مراحل مثل روش نورد گرم است و تنها فرقی که در این روش دیده می شود، استفاده از آلیاژهای متفاوتی به عنوان ماده اولیه است به طوری که از عناصری مانند نیوبیوم، تیتانیوم و وانادیوم هم علاوه بر فولاد بهره می برند که همین امر سبب افزایش مقاومت میلگرد می گردد. یکی دیگر از دلایل استحکام این میلگردها این است که شمش مورد استفاده به آرامی در محیط خنک می شود.
خوب است بدانید که انعطاف پذیری میلگرد تولیدی با روش میکروآلیاژی نسبت به دیگر میلگردها بالاتر است و می‌توان آن را در سازه های گوناگونی که به استحکام و انعطاف نیاز دارند، مورد استفاده قرار داد.
-
روش ترمکس (حرارت و خنک کاری)
روش آخر برای تولید میلگرد روش ترمکس یا همان حرارت و خنک کاری است که شباهت زیادی به روش نورد گرم دارد. در واقع می توان گفت که فرآیند تولید کاملا یکسان است و فقط در مراحل پایانی و ماده مورد استفاده با هم فرق دارند. بدین صورت که وقتی میلگرد موردنظر تولید می شود، آن را به سرعت با روغن یا آب سرد می کنند ولی به خاطر دمای بالای فولاد، زمان سرد کردن، تنها بخش های خارجی را سرد می کنند و بخش های داخلی آن داغ می ماند.
همین امر سبب می شود تا شکنندگی میلگرد کاهش یابد و سختی آن افزایش پیدا کند. یک فرق دیگر میلگردهای ساخته شده با روش ترمکس با نورد گرم در آلیاژ مورد استفاده است به طوری که برای ساخت میلگردهای ترمکس از فولاد کم کربن تری بهره می برند و همین باعث کاهش هزینه ها می گردد.
این چهار شیوه که تا به الان به طور کامل آنها را شرح دادیم، برای تولید انواع میلگردها مورد استفاده هستند که هر یک ویژگی های خاصی به میلگردها می دهند که با آگاهی از این موارد می توانید بهترین انتخاب را هنگام خرید میلگرد انجام بدهید زیرا روش تولید میلگرد معمولا توسط کارخانه روی آن نوشته می شود.
