میلگرد رکابی یکی از انواع میلگرد به حساب می آید و علت نام گذاری آن شکل ظاهری است که دارد به طوری که ظاهر این میلگرد شبیه حرف U لاتین است ولی در دو طرف آن خمیدگی هایی دیده می شوند که به گونه ای شبیه به لباس رکابی می باشد.
ما در ادامه این مقاله قصد داریم تا به بررسی میلگرد رکابی و انواع آن بپردازیم و کاربردهای آن را برشماریم.
میلگرد رکابی چیست؟
میلگرد رکابی یک نوع میلگرد است که با فرآیند خم کاری در دو سر آن قلاب هایی ساخته می شود اما مستقیما در ساخت المان های سازه ای نقش ندارد و بیشتر برای تنظیم فاصله بین دو شبکه آرماتور و افزایش استحکام سازه های بتنی کاربردی است. یعنی برای این که آرماتورهای عمودی را هنگام بتن ریزی ساختمان در امتداد هم نگه دارند، از میلگردهای رکابی استفاده می کنند.
میلگرد رکابی با طراحی خاصی که دارد، همان طور که در ابتدا ذکر کردیم، دارای قلاب هایی است که سبب شده این نوع میلگرد زمان نصب، به قطعات دیگر به خوبی وصل بشود و مقاومت سازه را بالا ببرد. توصیه می شود برای نصب اصولی و اطمینان از اجرای صحیح میلگرد رکابی از متخصصانی که در این زمینه مهارت دارند کمک گرفته شود.
این مدل میلگرد با توجه به شکل ها و انواع گوناگونی که دارد، دارای مزایا و ویژگی های مختلفی است که برخی از آنها عبارت اند از:
- سبک بودن
- مهار کردن میلگردهای قائم و طولی در جای مناسب
- کم حجم بودن
- قابل استفاده در انواع سازه های فلزی و بتنی
- قابلیت تولید در وزن های مختلف
- قابلیت اجرای سریع و ساده
- امکان اتصال با کمک قلاب ها
از آن جایی که می توان برای آرماتوربندی سقف، فونداسیون ها، ستون و تیرها از انواع این مدل میلگرد استفاده کرد، خوب است تا با انواع میلگرد رکابی آشنایی پیدا کنید.
انواع میلگرد رکابی
بعضی اوقات نیاز است تا تغییر شکلی در میلگرد رکابی برای استفاده در المان های سازه ای ایجاد شود. همین امر باعث می شود تا با خم کاری، شکل ظاهری این نوع میلگرد را تغییر دهند و آن را به شکل های مختلفی در بیاورند. انواع میلگرد رکابی بدین سان تشکیل دمی شوند که برخی از پرکاربردترین های آن شامل موارد زیر می شود:
· میلگرد ممان منفی
میلگرد ممان منفی یکی از انواع میلگرد رکابی است که خمی با زاویه عمود دارد و شکل ظاهری آن را می توان به گردن اردک شباهت داد. دلیل نام گذاری این نوع میلگرد این است که بر خلاف میلگردهای فشاری که در سازه به کار می روند و توانایی تحمل ممان منفی را ندارند، می تواند ممان های منفی را به خوبی تحمل کند و روی تمام تیرچه ها قابل اجرا می باشد.
· میلگرد اوتکا
میلگرد اوتکا که به دلیل شکل ظاهری اش به آن میلگرد عصایی هم می گویند، کاربرد بالایی در آرماتورهای بتنی دارد. از دیگر کاربردهای این میلگرد می توان به افزایش استحکام سقف، کاهش افت و خیز سقف و همچنین حافظت از ترک خوردن آن اشاره کرد. شایان ذکر است که این میلگرد نیز مانند میلگرد قبلی، روی هر تیرچه ای قابل اجرا است.
· میلگرد خاموت
اگر از میلگرد U شکل، عمود بر میلگرد طولی استفاده گردد، به آن میلگرد خاموت گفته می شود که موجب افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای پیچشی و برشی می شود و از المان های قائم و بلند اطرافش محافظت می کند. جالب است بدانید که پر استفاده ترین خاموت ها سایزی بین ۸ الی ۱۰ دارند.
· میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی نوعی از میلگرد رکابی با ابعاد باریک و ظریف است که خود، با توجه به میزان خمیدگی که در دو طرف میلگرد ایجاد شده انواع گوناگونی دارد. به زبان دیگر می توان گفت که میلگردهای سنجاقی دارای دو انتهای خمیده با زوایای مختلف هستند. برای تولید میلگرد سنجاقی از میلگردهای A2 استفاده می شود که به صورت خاموت است و خمش در هر دو سر آن با زاویه های مختلفی ایجاد می گردد.
· میلگرد خرک
یکی از انواع میلگرد رکابی، میلگرد خرک است که زاویه خمش در دو انتهای آن خلاف جهت هم است. از این میلگرد برای استحکام بخشیدن و پایدار کردن مش فوقانی فونداسیون استفاده می کنند و نقشی در پی ریزی بتن ندارد. روش اجرای آن نیز به این شکل است که بعد از اجرای مش تحتانی، از میلگرد خرک برای ایجاد فاصله بین دو مش بهره می برند.
حال که با انواع میلگرد رکابی آشنا شدیم، خوب است تا در بخش انتهایی مقاله به بررسی کاربردهای این میلگردها بپردازیم.
کاربرد میلگرد رکابی
یکی از مهم ترین کاربردهای میلگرد رکابی، اتصال میلگردهای قائم در دیوار است بدین گونه که این نوع میلگردها، فاصله بین دو شبکه آرماتور را به صورت استاندارد و اصولی تنظیم می کنند. بعضی اوقات هنگام اجرای فونداسیون یا سقف، این مشکل به وجود می آید که جاگذاری تنگ ستون فراموش می شود. در این وضعیت کافی است تا دو میلگرد رکابی مقابل هم بگذاریم تا شبیه به تنگ بشود.
از طرفی از میلگرد سنجاقی هنگام بتن ریزی سقف به عنوان یک تکیه گاه و نگهدارنده و مهار کردن آرماتورهای عمودی و طولی به کار رفته در دیوارها استفاده می شود. همچنین برای بالا بردن مقاومت دیوارهای برشی از قلاب های سنجاقی استفاده می کنند که با سیم مفتول به میلگردها متصل می گردند. این کار باعث افزایش مقاومت سازه بتنی در برابر فشارها، زلزله و دیگر بلاهای طبیعی می شود. در مواردی هم برای جلوگیری از پیشروی ترک های روی دیوار یا سقف هم کاربرد دارند.
از انواع میلگرد رکابی که در بخش پیشین معرفی کردیم، برای بالا بردن مقاومت فشاری و کششی بتن استفاده می شود. از برخی دیگر از آنها برای ایجاد یک اتصال کامل بین میلگردها و خاموت و همچنین تقویت خاموت ها در برابر نیروهای برشی کمک می گیرند. گاهی اوقات هم برای جلوگیری از بیرون آمدن آرماتورهای طولی به خاطر تحمل نیروهای برشی از آنها بهره می برند. همچنین از این میلگردها برای نگهداری پایه های بالابر استفاده می شود.
